Rodzinna Przychodnia Lekarska realizuje program szczepień ochronnych obowiązkowych i zalecanych.
W Polsce obowiązkowym szczepieniom podlegają dzieci w wieku od 0 - 19 roku życia.
Szczepionka jest preparatem biologicznym, którego celem jest pobudzenie organizmu do wytwarzania odporności na konkretne choroby.
W Polsce mamy obowiązek szczepienia dzieci przeciwko chorobom zakaźnym:
- gruźlicy,
- błonicy,
- krztuścowi,
- poliomyelitis (IPV),
- śwince,
- odrze,
- różyczce,
- tężcowi,
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,
- pneumokokom,
- Haemophilus infuenzae typu B (Hib).
Obowiązek szczepienia ma na celu zminimalizowanie ryzyka zachorowania na choroby zakaźne w przyszłości.
Szczepienia wykonywane są bezpłatnie zgodnie z aktualnym kalendarzem szczepień.
Schemat szczepień do 2 roku życia wg Programu Szczepień Ochronnych | |
wiek dziecka: | szczepienia obowiązkowe: |
w ciągu 24 godz. po urodzeniu | wzw B, gruźlica |
w 2 m.ż. (po ukończeniu 6 tygodnia życia) | błonica, tężec, krztusiec (DTP), wzw B, Hib, pneumokoki |
w 4 m.ż. (po ukończeniu 14 tygodnia życia) - po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | błonica, tężec, krztusiec (DTP), poliomyelitis (IPV), Hib, pneumokoki |
w 5-6 m.ż. (po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | błonica, tężec, krztusiec (DTP), poliomyelitis (IPV), Hib |
w 7 m.ż. | wzwB |
w 13-15 m.ż. | odra, świnka, różyczka, pneumokoki |
w 16-18 m.ż. | błonica, tężec, krztusiec (DTP), poliomyelitis (IPV), Hib |
Schemat szczepień do 19 roku życia wg Programu Szczepień Ochronnych | |
w 6 r.ż. | przypominające szczepienie błonica, tężec, krztusiec (DTaP) ,odra, świnka, różyczka, poliomyelitis (IPV) |
w 10 r.ż. | u dzieci, które nie były szczepione w 6 r.ż. przypominające szczepienie odra, świnka, różyczka |
w 14 r.ż. | przypominające szczepienie błonica, tężec, krztusiec (Tdap). |
w 19 r.ż. | szczepienie tężec , błonica (Td) |
Szczepienia zalecane to szczepienia, które nie są finansowane ze środków publicznych, do nich należą:
- Szczepionki 6w1, 5w1 (przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio, Hib, wzw B);
- Szczepionki przeciwko meningokokom typu B i ACYW;
- Szczepionki przeciwko rotawirusom;
- Szczepionki przeciwko ospie wietrznej (bezpłatnie dostępne dla dzieci uczęszczających do żłobka);
- Szczepionki przeciwko grypie;
- Szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A;
- Szczepionki przeciwko wzw B (dla osób nieobjętych szczepieniem obowiązkowym);
- Szczepionki przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu;
- Szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV;
Choroby przed którymi możemy zabezpieczyć się poprzez szczepienia:
Gruźlica – wywoływana przez prątki gruźlicy. Bakterie rozprzestrzeniają się drogą kropelkową kolonizując i uszkadzając przede wszystkim płuca, ale mogą również inne narządy i tkanki.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) – to choroba zakaźna, którą wywołuje wirus HBV. WZW B może mieć charakter ostry lub przewlekły i w konsekwencji doprowadzić do trwałego uszkodzenia wątroby. Do zakażenia dochodzi przez kontakt z krwią np. przez niejałowy sprzęt medyczny.
Błonica – choroba zakaźna wywołana przez maczugowce błonicy. Bakterie przenoszą się drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. Prowadzi do tworzenia się błon rzekomych na błonie śluzowej gardła, migdałków powodując utrudnienia oddychania, może powodować całkowite zablokowanie dróg oddechowych.
Tężec – choroba zakaźna wywoływana działaniem toksyny tężcowej, którą wytwarzają laseczki tężca. Bakterie są obecne w glebie, kurzu, wodzie i w przewodzie pokarmowym zwierząt. Do zakażenia może dojść w wyniku przypadkowego urazu, którego efektem jest przerwanie ciągłości tkanek. Podczas choroby występują długotrwałe skurcze mięśni, uszkodzenie nerwów. Śmiertelność 10 – 50%.
Krztusiec (koklusz) – ostra choroba zakaźna atakująca układ oddechowy wywoływana przez bakterie pałeczki krztuśca. Zakażenie drogą kropelkową, charakterystyczny objaw choroby to napady kaszlu, które mogą kończyć się wymiotami lub bezdechami.
Polio – (nagminne porażenie dziecięce lub Heinego – Medina) – choroba wywołana przez poliowirusy. Choroba rozprzestrzenia się przez kontakt z osobami zakażonymi oraz skażonymi przedmiotami, choroba brudnych rąk. Poliowirusy uszkadzają ośrodkowy układ nerwowy.
Hib – skrót od nazwy bakterii Haemophilus infuenzae typu B odpowiedzialnej za wywoływanie chorób zagrażających życiu, takich jak: sepsa, zapalenie płuc, opon mózgowo-rdzeniowych. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub nosicielem.
Odra – choroba zakaźna wywoływana przez wirus odry, szerzy się drogą kropelkową. Bardzo szybko rozprzestrzenia się wśród osób nieuodpornionych, chorować mogą ludzie w każdym wieku. Objawia się wysypką na skórze, wysoką gorączką. Powikłaniem może być zapalenie płuc, zapalenie mózgu.
Świnka – nagminne zapalenie ślinianek przyusznych wywołane przez wirus świnki. Wirus rozprzestrzenia się drogą kropelkową, powoduje bolesny obrzęk ślinianek przyusznych. Powikłania które może spowodować to: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, głuchota, zapalenie trzustki, serca, jąder, jajników.
Różyczka – to choroba wirusowa przenoszona drogą kropelkową, u dzieci zwykle przebieg jest łagodny z gorączką, wysypką, powiększeniem węzłów chłonnych. Różyczka jest zagrożeniem dla kobiet w ciąży - zachorowanie grozi poważnym uszkodzeniem płodu.
Pneumokoki – zakażenie przenosi się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem. Może przebiegać w postaci zapalenia płuc, zapalenia ucha środkowego, posocznicy, zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych.
Rotawirusy – najczęstsza przyczyna ostrego nieżytu żołądkowo - jelitowego u dzieci. Zakażenie przenosi się przez brudne ręce, zanieczyszczone przedmioty lub drogą kropelkową. Objawy – wysoka gorączka, biegunka, wymioty, odwodnienie.
Meningokoki – bakterie wywołujące inwazyjną chorobę meningokokową. Choroba przebiega w postaci ciężkiej posocznicy lub zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych. Do zakażenia dochodzi w wyniku bliskiego kontaktu z chorym lub nosicielem.
Ospa wietrzna – choroba wywoływana przez wirus ospy wietrznej. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt z chorym. Objawy: na skórze całego ciała wysypka grudkowo-pęcherzykowa. Powikłania – bakteryjne zapalenie skóry, zapalenie mózgu i inne powikłania neurologiczne.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) – potocznie żółtaczka pokarmowa, która rozwija się w wyniku uszkodzenia wątroby przez wirus zapalenia wątroby typu A. Zakażenie przenoszone drogą pokarmową – poprzez brudne ręce, spożycie zakażonej żywności, wody.
Grypa – choroba wywoływana przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Objawy – wysoka gorączka, kaszel, katar, bóle głowy i bóle mięśniowo-stawowe. Powikłania – ciężkie zapalenie oskrzeli, płuc, zapalenie mięśnia sercowego, powikłania neurologiczne.
HPV – wirus brodawczaka ludzkiego – czynnik zakaźny przenoszony drogą płciową między ludźmi. Typy genitalne HPV są między innymi najważniejszą przyczyną raka szyjki macicy.